Υψίστη τιμή στους ΗΡΩΕΣ του 1821 | Συνέχεια 29η | Απρόοπτα-Παράξενα – Απίθανα (ΜΕΡΟΣ 1ον) | άρθρο του Μιχαήλ Στρατουδάκη

---

απεστ. 23-02-2022

Υψίστη τιμή στους ΗΡΩΕΣ του 1821

Συνέχεια 29^η

Απρόοπτα-Παράξενα – Απίθανα
(ΜΕΡΟΣ 1^ον)

Μερικά συμβάντα κατά τις μάχες σε οπλαρχηγούς και στρατιώτες αλλά και από την ιδιωτικήν  τους ζωήν αξίζει να αναφερθούν, για να αντιληφεί  ο σύγχρονος Έλληνας τι δεινά και ταλαιπωρίες υπέστησαν οι αγωνιστές του 1821 και να κρίνει το μέγεθος της οφειλομένης σ’ αυτούς ευγνωμοσύνης.  Παράξενα και αξιοπρόσεκτα, ευχάριστα και μη,   είχε μέγα μέρος των μαχητών. Θα αναφερθούμεν σε ορισμένους που απειχούν και τους λοιπούς αναλογικώς.

Κολοκοτρώνης

Δεν έχουν τελειωμόν οι περιπτώσεις του. Από πολλούς μελετητές της ιστορίας ή γεγονότων της περιόδου παρουσιάζεται ως καταχραστής από τα αναγκαία που έπαιρνε για το στράτευμά του από τους χωρικούς σε σημείον που κάποιοι ουτιδανοί να τονίζουν ότι πλούτισε από αυτά! Γεννήθηκε και πέθανε πτωχός.

• Μετά την μεγάλην νίκην της Αλώσεως της Τριπολιτσάς, όλοι οι στρατιώτες και οπλαρχηγοί επεδώθησαν σε γενικήν λαφυραγωγίαν από τους οθωμανούς. Όπλα, πολεμοφόδια, ενδύματα, κοσμήματα,  χρυσαφικά. Ο Κολοκοτρώνης ήταν αντίθετος σ’ αυτήν την βουλιμικήν λαφυραγωγίαν, παρ’ ότι είχε μεγάλην ανάγκην ενίων εξ αυτών.  Αργότερα στην πολιορκίαν του Ακροκορίνθου δεν είχε ούτε εσώβρακον να φορέσει. Και στις 13 Δεκεμβρίου 1821 έγραψε στο Άργος να εύρουν ολίγον πανί  και να του φτιάξουν ένα!! εσώβρακον και να του το στείλουν γρήγορα  γιατί δεν έχει διόλου τέτοιον, όπως αναφέρει ο Δ. Βουρδουνιώτης στο έργον του. Μέσα στον παγερόν χειμώνα προσπαθούσε να αποφύγει το κρύον μόνον με το παντελόνι!!! Και μετά την καταστροφήν στα Δερβενάκια όπου τα λάφυρα πολέμου ήταν άφθονα, πάλιν ο Κολοκοτρώνης έμεινε στο ίδιον σημείον πενίας.
• Στην Άλωση της Τριπολιτσάς συνέβελε τα μέγιστα και η μεγάλη τάφρος που πρότεινε και άνοιξαν στον δρόμον προς τον κάμπον από την Τρίπολη και αντιθέτως. Μέσα στο λαγούμι αυτό τοποθέτησε στρατιώτες που πολεμούσαν τους μεταβαίνοντας για λεηλασίες στον κάμπον. Η τακτική τους να πολεμούν προς μίαν πλευράν δεν άρεσε στον Κολοκοτρώνη ο οποίος περιφερόμενός μακράν της τάφρου τους φώναξε.

— Κώλο- κώλο, δηλαδή οι μεν να πολεμούν αυτούς που ερχόταν από τον κάμπον και  οι άλλοι αυτούς πουν ερχόταν από την Τρίπολη. Εκεί εφήρμοσε  και το γέμισμα τουφεκιού από μη σκοπευτές ώστε να είναι συνεχής η βολή. Και στα δύο επέτυχε. Αυτή είναι η περίφημη Μάχη της Γράνας, η οποία συνέβαλε τα μέγιστα στην πτώση της Τριπολιτσάς.

• Σε μάχη έξω από την Μάνην τραυματίσθηκε, προχώρησε στα χωριά για να τον θεραπεύσουν! Έγινε καλά μετά από καιρόν, αλλά είχε χάσει εν τω μεταξύ το ξίφος του στην μάχην.
• Ευρισκόμενος με τους στρατιώτες τους στην ευρύτερην περιοχήν της Αγίας Λαύρας, δυσκολευόταν σε τροφοδοσίαν των στρατιωτών. Είπε στον Γραμματέαν του να συντάξει μίαν επιστολήν για  να την στείλουν στον Ηγούμενον. Ο Γραμματέας έγραφε και έγραφε  και γέμισε 2-3 σελίδες.  Σε μια στιγμήν ο αδημονών Κολοκοτρώνης του λέει.

– Τελείωσες;

– Όχι γράφω.

– Για δώσε μου το να το ιδώ, του είπε.

Το πήρε, το πέταξε στην άκρη, ζήτησε χαρτί και μολύβι και έγραψε.

– Γούμενε θέλω ψωμί και τυρί. Κολοκοτρώνης.

Και το έδωσε αμέσως στον ταχυδρόμον να το μεταφέρει.

Άγνοια όπλων

Οι Έλληνες που εξηγέρθησαν δεν είχαν ιδέαν της χρήσεως όπλων, κάτι που ελάχιστοι γνώριζαν  σχετικώς. Πολεμούσαν όπως ανεφέραμεν σε προηγουμένην συνέχειαν με αξίνες, με ρόπαλα, με τσεκούρια,  με δρεπάνια,  με λοστάρια και ό,τι άλλον πρόσφορον εύρισκαν. Το μεγαλύτερον όπλον ήταν η αποτίναξη του τυραννικού ζυγού και το μίσος κατά του βαρβάρου δυνάστη.  Οι επαναστατήσαντες ΄Ελληνες δεν γνώριζαν την χρήση του  τυφεκίου.  Η άγνοιά τους έφθανε σε τέτοιον βαθμόν, που πρώτα έβαζαν το βόλι στο τουφέκι και κατόπιν το γέμιζαν με πυρίτιδα!!! ενώ ισχύει το ακριβώς αντίθετον. Το γέμισμα του όπλου απαιτούσε κάποιον χρόνον και αυτή η καθυστέρηση, άνευ πυροβολισμών έδιδε την ευκαιρίαν στους εχθρούς να προχωρήσουν ανεμπόδιστοι. Το μειονέκτημα αυτό εκάλυψε ο Κολοκοτρώνης και σε μάχην έδωσε εντολήν  οι πέντε π.χ. να πυροβολούν και οι τριάντα  να γεμίζουν τα τουφέκια, ώστε οι  πυροβολισμοί να είναι αδιάλειπτοι. Αυτό τρομοκράτησε τους εχθρούς οι οποίοι υπέθεσαν ότι οι Έλληνες πολεμιστές ήταν παρά πολλοί και υπεχώρησαν φοβούμενοι. Πράγματι  ο χρόνος γεμίσεως του τουφεκίου ήταν μακρύς. Χρειαζόταν περίπου δύο (2) λεπτά και η απόσταση διανοίσεως στο διάστημα αυτό ήταν 50 μέτρα! Εξ αυτού και η φράση σήμερα «στάσου τούρκο να γεμίσω» για κάποιον που κινείται αργά στις ενέργειές του.

• Η στρατηγική του Κολοκοτρώνη σε πλείστες περιπτώσεις απεδείχθη σωτηρία, όπως π.χ. με την τεράστιαν στρατιάν του Δράμαλη  που ξεκίνησε να καταπνίξει κάθε κίνημα στην Πελοπόννησον. Η πρώτη επίθεση εναντίον του ήταν να κατακάψει την αργολικήν πεδιάδα ώστε  τα 30.000 ιπποειδή του Δράμαλη να μη ευρίσκουν τροφήν. Μόλυνε δε και τα πηγάδια με δηλητήριον και η δυσεντερία θανάτωσε πολλούς στρατιώτες. Η έμπνευση ήταν νικηφόρος.
• Όταν εξεράγη η Επανάσταση ο Κολοκοτρώνης ήταν 51 ετών. Γι’  αυτό του έδωσαν την προσωνυμίαν Ο «Γέρος του Μοριά».  Τα χρόνια εκείνα από τα 40 έτη και επέκεινα εθεωρούντο γέροντες. Οι αντίπαλοι π.χ.  κατηγορούσαν τον Δήμαρχον Αθηναίων  Λάμπρον Καλλιφρονάν  (43 ετών) για τους λασπώδεις δρόμους την εποχήν των Ολυμπιακών Αγώνων 1896, αναφέροντες «ο γέρων Δήμαρχος αδιαφορεί για την πόλη». Έχομεν επίσης και την γνωστήν ρήση. «Άμαξα από ρυτήρος ελαύνουσα παρέσυρε γέροντα σαραντάρην».

Ο γέρων, ας τον πούμεν και εμείς έτσι, ήταν σώφρων και προνοητικός. Προβλεπτικός στις κινήσεις του και διορατικός. Ποτέ δεν έπεσε σε παγίδα απ΄ όσες του έστησαν οι οθωμανοί, ενώ το αντίθετον ήταν  «ο κανόνας».

• Στην ιδιωτικήν του ζωήν είχε πολλά προτερήματα. Ήταν γελαστός, ηπίου χαρακτήρος, τραγουδούσε ωραία, χόρευε, γοήτευε τις γυναίκες με τις κινήσεις του.
• Πριν την Επανάσταση είχε φύγει στην Ζάκυνθον λόγω διωγμών της οικογενείας του. Εκεί έκανε τον ζωέμπορον και στις ελεύθερες ώρες διάβαζε την «Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου» ύστερα δε κατετάγη στον αγγλικόν στρατόν. Γεννήθηκε λόγω των διωγμών κάτω από ένα δένδρον σε μια ρεματιά στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας!
• Οι διχόνοιες επέδρασαν σκληρώς στον Κολοκοτρώνην αλλά και οι συνελεύσεις ποτέ δεν ήσαν εν ηρεμία και ομονοία. Στην συνέλευση της Τροιζήνος η οποία με τις εκτενείς λογοτριβές εξώκειλεν σε άτοπα, ο Κολοκοτρώνης εξυβρίσθη σκαιώς από ηπειρώτην οπλαρχηγόν ονόματι Κίτσιος ο οποίος κρατών κλάδον δένδρου τον έσειεν αισχρώς στο πρόσωπον του Κολοκοτρώνη, υβρίζοντας  ταυτοχρόνως αυτόν ως άνανδρον και μηδαμινόν και ολίγου δει να εκσπάσει πολέμος μεταξύ Πελοποννησίων και Στερεοελαδιτών. Αγενής και απρεπής συμπεριφορά και απόλυτη αγνωμοσύνη στο μέγα απελευθερωτικόν έργον του Κολοκοτρώνη. Αλλά δεν είναι μόνον αυτή η προσβολή κατά του ‘Ηρωος. Έχομεν και τις καταδίκες του εν μέσω πολέμου για την Ελευθερίαν!
• Το 1824 με τις έντονες διαμάχες Πολιτικών και Στρατιωτικών καταδικάστηκε και φυλακίσθηκε για τέσσερις μήνες στην Ύδρα!!! Τον απελευθέρωσαν μπροστά στον κίνδυνον από την προέλαση του Ιμπραήμ.
• Το 1831 καταδικάστηκε από την αντιβασιλείαν  «για εσχάτην προδοσία»!! αν είναι δυνατόν,  και φυλακίσθηκε στο Παλαμήδι. Με την ενηλικίωση του Όθωνα η ποινή του χαρίστηκε.
• Διορίσθηκε Σύμβουλος της Επικρατείας.  Το διάστημα αυτό εκλήθη και ομίλησε σε φοιτητές στην Πνύκα. Τους επεσήμανε ότι «η διχόνοια ήταν θανατηφόρα για το Έθνος και αν αυτή δεν υπήρχε θα είχαμε κατακτήσει την Θεσσαλίαν, την Μακεδονίαν και θα είχαμεν φτάσει στην Κωνσταντινούπολιν»!! Δεν πρόκειται για υπερβολήν αλλά για πραγματικότητα,  την οποίαν σήμερον δεν αναφέρει κανείς Έλλην για να μη θεωρηθεί ότι  έχει επεκτατικές τάσεις,  ενώ στην σημερινήν τουρκίαν  αναφέρουν συνεχώς και επιδιώκουν κατακτήσεις στα εδάφη μας! Ανάλογα κάνουν και οι αλβανοί και  οι σκοπιανοί. Μόνον οι Έλληνες απαγορεύεται να λένε ότι η Κωνσταντινούλη είναι Ελληνική και τελεί υπό κατοχήν.

Αθανάσιος Διάκος

Με την κήρυξη της Επαναστάσεως ο νεαρός κληρικός  με 400 παλληκάρια πολέμησε εναντίον 8.000 οθωμανών του Βρυώνη και του Κιοσέ στην Αλαμάνα. Οι άνδρες του έπεφταν δίπλα του σκοτωμένοι. Τον παρακαλούσαν οι  λοιποί να φύγει. Τα όπλα του πυρακτώθηκαν.Το ξίφος του έσπασε από εχθρικόν βόλι και του έμεινε στο χέρι η λαβή. Άλλη σφαίρα του κατέστρεψε   τον δεξιόν ώμον. Αιμόφυρτος όπως ήταν το έπιασαν οι τουρκαλβανοί, τον φόρτωσαν σ΄ ένα μουλάρι σαν εμπόρευμα και τον μετέφεραν στην Λαμίαν και τον ξεφόρτωσαν σε μίαν μάνδραν!! Τα βασανιστήριά του ήταν φρικτά. Η αιμορραγία ακατάσχετος, δίψα αφόρητη. Τον είχαν εν τω μεταξύ παλουκώσει (το φρικτώτερον βασανιστήριον). Δεν τον έψησαν ζωνταντόν όπως λέγεται. Από τα βάσανα όπως είχε ζητήσει, τον «απήλλαξε» ένας γύφτος μετά από δύο, ημερών σκληρά βασανιστήρια!

Χίος Σημαιοφόρος

Στο Μανιάκι, όπου έπεσε ηρωικώς ο Ππαφλέσσας και  οι σύντροφοί του, μερικοί σώθηκαν, μεταξύ αυτών και ο σημαιοφόρος του Δημήτρη Φλέσσα εκ Χίου ονόματι Δημήτριος, ο οποίος έκοψε σε λωρίδες την Ελληνικήν σημαίαν, την δίπλωσε στον θώρακά του, πολεμούσε με το σπαθί και κατώρθωσε να σωθεί. Η φροντίδα για την σημαίαν ώστε να μη πέσει στον εχθρόν πρώτον μέλημα. Σήμερα την καίνε έμπροσθεν του Πολυτεχνείου και δή αλλοδαποί και δεν τιμωρείται κανείς!!

---

22/2/2022  

---

Μιχαήλ Στρατουδάκης

---